ก่อน พ.ศ. 2493: รากฐานของข้อพิพาท

• พ.ศ. 2447 – 2451: ฝรั่งเศส (ในฐานะรัฐผู้อารักขากัมพูชา) และสยามทำสนธิสัญญาปักปันเขตแดนหลายฉบับ
• สนธิสัญญา ร.ศ. 122 (พ.ศ. 2450): กำหนดให้ใช้สันปันน้ำเป็นเกณฑ์ในการแบ่งเขตแดน และมีการจัดทำแผนที่ผนวก 1 โดยฝรั่งเศส ซึ่งระบุว่าปราสาทพระวิหารอยู่ในเขตอินโดจีนฝรั่งเศส (กัมพูชา) สยามไม่ได้คัดค้านอย่างเป็นทางการในเวลานั้น

พ.ศ. 2493 – 2501: กัมพูชาได้รับเอกราชและความตึงเครียดเรื่องปราสาทพระวิหาร

• พ.ศ. 2496: กัมพูชาได้รับเอกราชเต็มตัวจากฝรั่งเศส
• พ.ศ. 2501:
  • เอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำสหราชอาณาจักรเขียนบทความอ้างสิทธิเหนือปราสาทพระวิหาร
  • ไทยประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินตามแนวชายแดน
  • การเจรจาระหว่างสองประเทศล้มเหลว
  • ไทยจัดเดินขบวนประท้วงอ้างสิทธิเหนือปราสาทพระวิหาร
  • พฤศจิกายน 2501: กัมพูชาตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทย

พ.ศ. 2502 – 2518: คดีศาลโลกและสงครามกลางเมืองกัมพูชา

• พ.ศ. 2502: กัมพูชานำโดยเจ้าสีหนุ ยื่นฟ้องคดีปราสาทพระวิหารต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (ICJ)
• พ.ศ. 2505: ศาลโลกมีคำพิพากษาให้ปราสาทพระวิหารอยู่ในอธิปไตยของกัมพูชา ไทยยอมปฏิบัติตามแต่ยังไม่เห็นด้วยกับคำพิพากษา
• พ.ศ. 2513: เจ้าสีหนุถูกโค่นอำนาจ, สหรัฐฯ เริ่มทิ้งระเบิดกัมพูชา, เขมรแดงได้รับความแข็งแกร่งขึ้น
• พ.ศ. 2518: เขมรแดงยึดกรุงพนมเปญ สิ้นสุดสงครามกลางเมืองและเริ่มยุค “ปีศูนย์” โดยพอล พต

พ.ศ. 2519 – 2527: สงครามต่อต้านเวียดนามและผู้ลี้ภัย

• พ.ศ. 2519 – 2521: ยุคเขมรแดงครองอำนาจและการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์
• พ.ศ. 2522:
  • เวียดนามบุกโค่นล้มรัฐบาลเขมรแดง
  • ผู้นำเขมรแดงหลบหนีสู่ชายแดนไทย
  • ไทยประกาศนโยบาย “เปิดประตู” รับผู้ลี้ภัยกัมพูชาจำนวนมาก
  • ก่อตั้งค่ายเขาอีด่าง และค่ายอื่นๆ ตามแนวชายแดน
  • เกิดเหตุการณ์รุนแรงในค่ายผู้ลี้ภัย เช่น การยิงถล่มค่ายหนองจาน
• พ.ศ. 2522 – 2524: เกิด “ปฏิบัติการแลนด์บริดจ์” เพื่อแจกจ่ายความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมเข้าไปในกัมพูชาผ่านค่ายผู้ลี้ภัย
• พ.ศ. 2525: ก่อตั้งแนวร่วมต่อต้านเวียดนาม (รวมเขมรแดง) โดยมีเจ้าสีหนุเป็นผู้นำ symbolic
• พ.ศ. 2527: ค่ายหนองจานถูกโจมตีและทิ้งร้างในที่สุด

พ.ศ. 2528 – 2536: สงครามยืดเยื้อและการปิดค่ายผู้ลี้ภัย

• พ.ศ. 2529 – 2536: ไทยเริ่มนโยบายปิดค่ายผู้ลี้ภัย ตามแนวชายแดน
• พ.ศ. 2534 – 2536: เขมรแดงคัดค้านข้อตกลงสันติภาพและกระบวนการเลือกตั้งที่ UN สนับสนุน
• มีนาคม 2536: ค่ายเขาอีด่างปิดตัวลงอย่างเป็นทางการ ผู้ลี้ภัยที่เหลือถูกย้ายไปรอการส่งกลับประเทศ

พ.ศ. 2538 – 2541: การล่มสลายของเขมรแดง

• พ.ศ. 2538 – 2539: แกนนำเขมรแดงเริ่มแตกแถวและยอมรับข้อเสนอนิรโทษกรรม
• พ.ศ. 2540: พอล พต ถูกจับกุมโดยพวกเดียวกัน
• พ.ศ. 2541: พอล พต เสียชีวิต ส่งสัญญาณการสิ้นสุดของเขมรแดงในฐานะขบวนการติดอาวุธ

พ.ศ. 2551 – 2554: กรณีพิพาทชายแดนรอบใหม่

• พ.ศ. 2551:
  • กัมพูชาขึ้นทะเบียนปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลกแต่เพียงผู้เดียว ทำให้เกิดข้อพิพาท
  • ศาลปกครองและศาลรัฐธรรมนูญของไทยมีคำสั่งให้รัฐบาลชะลอการสนับสนุน
  • เกิดการปะทะติดอาวุธครั้งแรกบริเวณชายแดน
• พ.ศ. 2552: การปะทะกันอย่างรุนแรงเป็นระยะ
• พ.ศ. 2553 – 2554:
  • เกิดวิกฤตการทูตจากการแต่งตั้ง ทักษิณ ชินวัตร เป็นที่ปรึกษาของกัมพูชา
  • แกนนำกลุ่มก้าวหน้าไทย 7 คน ถูกกัมพูชาจับกุม ในข้อหารุกล้ำเขตแดน
  • การปะทะครั้งรุนแรงที่สุดครั้งหนึ่งระหว่างทหารทั้งสองฝ่ายเกิดขึ้นในพื้นที่ศรีสะเกษและสุรินทร์ เป็นเวลานานหลายวัน มีทหารและพลเรือนเสียชีวิตทั้งสองฝ่าย
  • กัมพูชายื่นคำร้องต่อศาลโลกให้ตีความคำพิพากษาปี 2505 เพิ่มเติม

พ.ศ. 2559 – 2568: ความตึงเครียดครั้งล่าสุด

• พ.ศ. 2559: เปิดศูนย์เรียนรู้ประวัติศาสตร์เขาอีด่าง
• กรกฎาคม 2568:
  • เกิดการปะทะรุนแรงที่สุดนับตั้งแต่ปี 2554 โดยกัมพูชาเปิดฉากยิงปืนใหญ่เข้าฝั่งไทย
  • มีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บทั้งทหารและพลเรือน ส่งผลให้ไทยต้องอพยพประชาชนกว่า 100,000 คน
  • ทั้งสองฝ่ายลดระดับความสัมพันธ์ทางการทูต ลงอย่างมาก
  • กัมพูชาขอให้ UNSC จัดประชุมด่วน
  • เกิดวิกฤตการเมืองในไทยจากคลิปเสียงระหว่าง ฮุน เซน กับ แพทองธาร ชินวัตร

เหตุการณ์สำคัญและบุคคล: ไทย-กัมพูชา

เพื่อให้คุณได้รับข้อมูลที่ครบถ้วนและถูกต้องที่สุด ผมได้รวบรวมเหตุการณ์สำคัญและรายชื่อบุคคลจากแหล่งข้อมูลที่คุณให้มาเป็นไทม์ไลน์และรายชื่อตัวละครพร้อมประวัติโดยย่อ

ไทม์ไลน์เหตุการณ์สำคัญ

ก่อน พ.ศ. 2493

• พ.ศ. 2447 – 2451: ฝรั่งเศส (ในฐานะรัฐผู้อารักขากัมพูชา) และสยามทำสนธิสัญญาปักปันเขตแดนหลายฉบับ รวมถึง สนธิสัญญาสยาม-ฝรั่งเศส ร.ศ. 122 ที่กำหนดให้สันปันน้ำเป็นเกณฑ์ และมีการจัดทำแผนที่ผนวก 1 โดยฝรั่งเศสที่ระบุว่าปราสาทพระวิหารอยู่ในเขตแดนกัมพูชา ซึ่งสยามไม่ได้คัดค้านอย่างเป็นทางการ
• ช่วงปี พ.ศ. 2493: ค่ายเขมรเสรี ก่อตั้งขึ้นใกล้บ้านหนองจานของไทย โดยชาวกัมพูชาที่ต่อต้านการปกครองของเจ้านโรดม สีหนุ

พ.ศ. 2493 – 2501 (กัมพูชาได้รับเอกราช – ความตึงเครียดเรื่องปราสาทพระวิหาร)

• 19 ธันวาคม พ.ศ. 2493: กัมพูชาได้รับเอกราชจากฝรั่งเศส ไทยเป็นประเทศแรกที่ให้การรับรอง
• พ.ศ. 2494: พรรคปฏิวัติประชาชนเขมร ก่อตั้งขึ้นภายใต้อุปถัมภ์ของเวียดมินห์
• พ.ศ. 2496: กัมพูชาได้รับเอกราชเมื่อฝรั่งเศสในอินโดจีนล่มสลาย
• พ.ศ. 2497: ประเทศไทยเข้ายึดครองพื้นที่ปราสาทพระวิหาร
• พ.ศ. 2501: เอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำสหราชอาณาจักร ซัม ซารี เขียนบทความอ้างสิทธิเหนือปราสาทเขาพระวิหาร ทำให้เกิดกระแสทวงคืนเขาพระวิหารจากไทย
• 4 สิงหาคม พ.ศ. 2501: รัฐบาลไทยประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในหลายจังหวัดตามแนวชายแดนไทย-กัมพูชา เนื่องจากเหตุการณ์โจรผู้ร้ายข้ามแดน
• 11 สิงหาคม พ.ศ. 2501: การเจรจาปรับปรุงความสัมพันธ์ไทย-กัมพูชาที่กรุงเทพฯ ล้มเหลว
• 7 กันยายน พ.ศ. 2501: ประเทศไทยเดินขบวนประท้วงกัมพูชาและอ้างกรรมสิทธิ์เหนือเขาพระวิหาร
• 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501: รัฐบาลกัมพูชาตัดความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทย

พ.ศ. 2502 – 2518 (คดีปราสาทพระวิหาร – เขมรแดงเรืองอำนาจ)

• พ.ศ. 2502: เจ้านโรดม สีหนุ นายกรัฐมนตรีกัมพูชาขณะนั้น ยื่นฟ้องคดีปราสาทพระวิหารต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ณ กรุงเฮก
• พ.ศ. 2510: เขมรแดงก่อตั้งขึ้นในฐานะกองกำลังติดอาวุธของพรรคคอมมิวนิสต์กัมพูชา ภายใต้การนำของพอล พต
• พ.ศ. 2513:เจ้าสีหนุถูกโค่นอำนาจด้วยการรัฐประหารที่ได้รับการสนับสนุนจากอเมริกา และลี้ภัยไปปักกิ่ง กลายเป็นผู้นำของกลุ่มกบฏเขมรแดง
• เขมรแดงเริ่มได้รับการสนับสนุนมากขึ้นในชนบท หลังจากการรัฐประหารและพันธมิตรกับเจ้าสีหนุ
• ต้นทศวรรษ 2513: สหรัฐอเมริกาเริ่มทิ้งระเบิดกัมพูชา
• พ.ศ. 2518:สงครามกลางเมืองกัมพูชาสิ้นสุดลง
• เดือนเมษายน: กองกำลังเขมรแดงบุกโจมตีกรุงพนมเปญ และจัดตั้งรัฐบาลแห่งชาติปกครองกัมพูชา พอล พต เป็นนายกรัฐมนตรี
• พอล พต ประกาศให้ปี พ.ศ. 2518 เป็น “ปีศูนย์” และเริ่มปฏิรูปสังคมตามอุดมการณ์คอมมิวนิสต์ มีการยกเลิกสิทธิพลเมือง ทรัพย์สิน และห้ามการแสดงออกทางศาสนา
• รัฐบาลใหม่เริ่มทำลายหลักฐานอิทธิพลตะวันตก บังคับคนเมืองอพยพไปชนบทเพื่อโครงการเกษตรกรรม

พ.ศ. 2519 – 2522 (การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ – การล่มสลายของเขมรแดง)

• พ.ศ. 2519 – 2521: การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในกัมพูชา โดยเขมรแดง ซึ่งมีผู้เสียชีวิตมากถึง 3,000,000 คน
• พฤศจิกายน พ.ศ. 2521: เวียดนามเข้ามายุติความรุนแรงของเขมรแดง
• พ.ศ. 2522:กองทัพเวียดนามรุกรานและโค่นล้มรัฐบาลเขมรแดง จัดตั้งรัฐบาลหุ่นเชิด
• ผู้นำเขมรแดงหลบหนีเข้าป่าบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชา และหวนกลับมาปฏิบัติการรบแบบกองโจร โดยได้รับการสนับสนุนจากจีน
• 21 พฤศจิกายน: ศูนย์ที่พักพิงชั่วคราวสำหรับผู้หลบหนีเข้าเมืองเขาอีด่าง ก่อตั้งขึ้น
• 19 ตุลาคม: พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ นายกรัฐมนตรีไทย ออกนโยบาย “เปิดประตู” อนุญาตให้ผู้ลี้ภัยกัมพูชาข้ามพรมแดนได้อย่างปลอดภัย
• 8 พฤศจิกายน: เกิดเหตุทหารไทยยิงถล่มค่ายหนองจาน (แคมป์ 511) ทำให้ผู้ลี้ภัยประมาณ 100 คนเสียชีวิต
• พฤศจิกายน: กง ซิเลียห์ จัดตั้งกองกำลังต่อต้านมูลีนากาที่หนองจาน และเสนอ โรเบิร์ต แพทริก แอช ให้แจกจ่ายอาหารที่หนองจาน ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของโครงการ “แลนด์บริดจ์”
• 12 ธันวาคม: แอชและกง ซิเลียห์ เริ่มต้นการแจกจ่ายอาหารแบบ “แลนด์บริดจ์” ที่หนองจาน
• 30 ธันวาคม: วัน ซาเรน โจมตีศูนย์พักพิงหนองจานและเผาโรงพยาบาล

พ.ศ. 2523 – 2527 (ปฏิบัติการแลนด์บริดจ์ – การรุกรานของเวียดนาม)

• พ.ศ. 2523:24 มกราคม: นโยบายเปิดประตูของประเทศไทยสิ้นสุดลง
• กุมภาพันธ์: CARE International เสนอแจกจ่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวที่หนองจาน
• 21 มีนาคม: การทดลองแจกจ่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวที่หนองจาน
• 23 มิถุนายน: ทหารเวียดนามโจมตีบ้านโนนหมากมุ่นและหนองจาน ทำให้มีผู้เสียชีวิตและผู้ลี้ภัยถูกจับกุม รวมถึง โรเบิร์ต แอช
• 16 สิงหาคม: กง ซิเลียห์ เสียชีวิตด้วยโรคมาลาเรียในสมอง
• พ.ศ. 2524: โครงการแจกจ่ายอาหาร “แลนด์บริดจ์” สิ้นสุดลง
• พ.ศ. 2525:เขมรแดงจัดตั้งกองกำลังผสมที่เปราะบางกับกลุ่มเขมรที่ไม่ใช่คอมมิวนิสต์อีก 2 กลุ่ม ภายใต้การนำของเจ้าสีหนุ เพื่อต่อต้านรัฐบาลเวียดนามหนุนหลัง
• หนองจานกลายเป็นกองบัญชาการของกองทัพชาติปลดปล่อยประชาพลรัฐเขมร (KPNLAF)
• 31 มกราคม พ.ศ. 2526: กองทหารเวียดนามเข้าโจมตีและทำลายค่ายหนองจานอีกครั้ง แต่ค่ายก็ถูกสร้างใหม่
• พ.ศ. 2527:18 พฤศจิกายน: ค่ายหนองจานถูกโจมตีโดยทหารเวียดนามอีกครั้ง และถูกทิ้งร้างในที่สุด
• 30 พฤศจิกายน: ค่ายหนองจานถูกทิ้งร้าง ประชากรถูกอพยพไปยังพื้นที่อพยพอื่น

พ.ศ. 2528 – 2536 (การปิดค่ายผู้ลี้ภัย – ข้อตกลงสันติภาพ)

• พ.ศ. 2528: AFP บันทึกเหตุการณ์ชาวกัมพูชาจำนวนมากลี้ภัยเข้าสู่ประเทศไทย
• ปลายเดือนธันวาคม พ.ศ. 2529: ประเทศไทยประกาศปิดค่ายเขาอีด่าง
• มีนาคม พ.ศ. 2530: การย้ายถิ่นฐานของผู้ลี้ภัยจากค่ายผิดกฎหมายไปยังค่ายชายแดนเริ่มขึ้น
• พ.ศ. 2531: การคัดเลือกผู้ลี้ภัยที่เหลือในเขาอีด่างเพื่อไปตั้งถิ่นฐานใหม่ได้รับการขยายเวลา
• พ.ศ. 2534:เขมรแดงยังคงปฏิบัติการรบแบบกองโจร
• เขมรแดงคัดค้านข้อตกลงสันติภาพที่ได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติ
• พ.ศ. 2536:เขมรแดงคัดค้านการเลือกตั้งแบบหลายพรรค
• 3 มีนาคม: ค่ายเขาอีด่างปิดตัวลงอย่างถาวร ผู้อยู่อาศัยที่เหลือทั้งหมดถูกย้ายไปยังพื้นที่อพยพที่ 2 เพื่อรอการส่งตัวกลับกัมพูชา

พ.ศ. 2538 – 2541 (ความอ่อนแอของเขมรแดง – การเสียชีวิตของพอล พต)

• พ.ศ. 2538: แกนนำหลายคนของเขมรแดงยอมรับข้อเสนอนิรโทษกรรมจากรัฐบาลกัมพูชา
• พ.ศ. 2539: เอียง ซารี แปรพักตร์ไปพร้อมกับกองกำลังหลายพันนาย และลงนามในข้อตกลงสันติภาพกับรัฐบาล
• พ.ศ. 2540: พอล พต ถูกจับกุมโดยผู้นำเขมรแดงคนอื่น ๆ และถูกตัดสินจำคุกตลอดชีวิต
• พ.ศ. 2541: พอล พต เสียชีวิต ผู้นำเขมรแดงที่เหลือแปรพักตร์หรือถูกจำคุก

พ.ศ. 2551 – 2554 (กรณีพิพาทชายแดนไทย-กัมพูชา พ.ศ. 2551-2554)

• มิถุนายน พ.ศ. 2551: เริ่มต้นกรณีพิพาทพรมแดนไทย–กัมพูชา พ.ศ. 2551–2554
• มกราคม พ.ศ. 2551: สภากลาโหมไทยประท้วงกัมพูชาที่เสนอขึ้นทะเบียนปราสาทเขาพระวิหารเป็นมรดกโลกแต่ลำพัง
• พฤษภาคม พ.ศ. 2551:พล.ท.วิบูลย์ศักดิ์ หนีพาล ประกาศใช้กฎอัยการศึกใน อ.กันทรลักษ์ จ.ศรีสะเกษ
• นพดล ปัทมะ รมว.ต่างประเทศของไทย หารือกับ สก อาน ของกัมพูชา กัมพูชาตกลงเปลี่ยนแผนที่
• 18 มิถุนายน พ.ศ. 2551: นพดล ปัทมะ ลงนามคำแถลงการณ์ร่วมกับฝ่ายกัมพูชาและยูเนสโก
• 24 มิถุนายน พ.ศ. 2551: พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ยื่นคำร้องต่อศาลปกครองกลางให้ยุติการดำเนินการตามมติ ครม.
• 28 มิถุนายน พ.ศ. 2551: ศาลปกครองกลางมีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวให้ยุติการดำเนินการตามมติ ครม.
• 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2551:ศาลรัฐธรรมนูญชี้ขาดว่าข้อตกลงกับกัมพูชาเป็นหนังสือสัญญาที่ต้องผ่านรัฐสภา
• องค์การยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนตัวปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลก
• 3 เมษายน พ.ศ. 2552: ประเทศกัมพูชาปะทะกับประเทศไทยด้วยอาวุธเป็นครั้งแรก ทำให้ทหารไทยเสียชีวิต 2 นาย
• 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2552: คณะรัฐมนตรีไทยมีมติเรียกเอกอัครราชทูตไทยประจำกัมพูชากลับประเทศ ประท้วงการแต่งตั้งทักษิณ ชินวัตร เป็นที่ปรึกษาเศรษฐกิจของกัมพูชา
• ธันวาคม พ.ศ. 2553: พนิช วิกิตเศรษฐ์ และคณะ 6 คน ถูกทหารกัมพูชาควบคุมตัวในพื้นที่ชายแดน
• 13 มกราคม พ.ศ. 2554: ศาลกัมพูชาให้ประกันตัวพนิช วิกิตเศรษฐ์ และนฤมล จิตรวะรัตนา
• 19 มกราคม พ.ศ. 2554: ศาลกัมพูชาให้ประกันตัวคนไทยเพิ่มอีก 4 คน เหลือเพียง วีระ สมความคิด
• 21 มกราคม พ.ศ. 2554: ศาลกัมพูชาตัดสินว่าคนไทย 5 คน มีความผิดฐานเข้าเมืองโดยผิดกฎหมาย จำคุก 9 เดือน ลดเหลือ 8 เดือน และให้รอลงอาญา ทำให้สามารถกลับประเทศได้
• 4 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: การปะทะกันอย่างรุนแรงบริเวณชายแดน ทำให้ทหารไทยเสียชีวิต 7 นาย ทหารกัมพูชาเสียชีวิต 1 นาย พลเรือนไทยเสียชีวิต 1 คน
• 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: ทหารไทยและกัมพูชาปะทะกันอีกครั้ง
• 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: CNN รายงานว่าไทยใช้ปืนใหญ่ 155 มม. โจมตีกัมพูชาอย่างหนัก
• 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: รมว.มหาดไทยไทยประกาศพื้นที่ใน อ.กันทรลักษ์ จ.ศรีสะเกษ เป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติ
• 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติปฏิเสธข้อเรียกร้องของ ฮุน เซน ให้ส่งทหารรักษาสันติภาพ
• 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: กษิต ภิรมย์ รมว.ต่างประเทศของไทย แถลงต่อคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติว่ากัมพูชาละเมิดข้อตกลงหยุดยิง
• 15-16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554: การปะทะกันรอบใหม่เกิดขึ้นหลายครั้ง
• 7 เมษายน พ.ศ. 2554: ไทยยอมรับว่ามีการใช้กระสุนระเบิดทวิประสงค์ (DPICM) ระหว่างการปะทะ
• 22 เมษายน พ.ศ. 2554: เกิดการปะทะกันบริเวณ จ.สุรินทร์ ทำให้ทหารไทยเสียชีวิต 4 นาย และบาดเจ็บ 14 นาย ผู้ว่าฯ บุรีรัมย์ประกาศ อ.บ้านกรวด เป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติภาวะสงคราม
• 23 เมษายน พ.ศ. 2554: การปะทะกันต่อเนื่อง ทหารไทยเสียชีวิตเพิ่ม 1 นาย กัมพูชาอพยพประชาชน 5,000 คน
• 24 เมษายน พ.ศ. 2554: การปะทะกันเป็นวันที่สาม ทหารไทยเสียชีวิต 1 นาย บาดเจ็บ 6 นาย
• 25 เมษายน พ.ศ. 2554: การปะทะกันเป็นวันที่สี่ อาสาสมัครทหารพรานเสียชีวิต 1 นาย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ชี้แจงเรื่องการประกาศสงคราม กษิต ภิรมย์ ประกาศทบทวนนโยบายต่างประเทศกับกัมพูชา
• 26 เมษายน พ.ศ. 2554: การปะทะลุกลามไป จ.ศรีสะเกษ
• 27 เมษายน พ.ศ. 2554: ชาวบ้าน อ.กาบเชิง เสียชีวิต 1 คน พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ เดินทางเยือนจีน
• 28 เมษายน พ.ศ. 2554:ทหารไทยเสียชีวิตเพิ่ม 2 นาย
• กัมพูชายื่นคำร้องต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ขอให้ตีความคำพิพากษาคดีปราสาทพระวิหาร พ.ศ. 2505 และขอให้ศาลระบุมาตรการคุ้มครองชั่วคราว
• 29 เมษายน พ.ศ. 2554: ทหารไทยเสียชีวิตเพิ่ม 1 คน บาดเจ็บรวม 58 นาย
• 30 เมษายน พ.ศ. 2554: การสู้รบดำเนินต่อไปเป็นวันที่เก้า พลโทธวัชชัย สมุทรสาคร ประกาศพื้นที่ ต.เสาธงชัย อ.กันทรลักษ์ เป็นพื้นที่ภัยสงคราม
• 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2554: ทหารไทยบาดเจ็บ 2 นาย พลเรือนเสียชีวิต 2 ราย ทหารกัมพูชาเสียชีวิต 1 นาย
• 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2554: ผู้บัญชาการทหารบกสั่งเตรียมเคลื่อนย้ายกำลังเพิ่ม ทหารไทยเสียชีวิต 1 นาย

พ.ศ. 2559 – 2568 (การพัฒนาพื้นที่ – ความขัดแย้งครั้งล่าสุด)

• 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2559: ศูนย์เรียนรู้ประวัติศาสตร์เขาอีด่าง เปิดอย่างเป็นทางการ
• 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2568:ทหารกัมพูชาเปิดฉากยิงปืนใหญ่เข้าใส่พื้นที่ฝั่งไทย ส่งผลกระทบต่อทหารไทย บ้านเรือนประชาชน ปั๊มน้ำมัน โรงเรียน และโรงพยาบาล ทำให้มีผู้เสียชีวิตทั้งพลเรือนและทหาร
• มีการอพยพประชาชนกว่า 100,000 คน จาก 4 จังหวัดชายแดน (สุรินทร์ บุรีรัมย์ อุบลราชธานี และศรีสะเกษ)
• ไทยเริ่มลดระดับความสัมพันธ์ทางการทูตกับกัมพูชา อ้างทหารไทยได้รับบาดเจ็บจากทุ่นระเบิดที่ไทยอ้างว่าถูกวางใหม่ในเขตแดนไทย
• กัมพูชาปฏิเสธข้อกล่าวหาและโต้กลับด้วยการลดระดับความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทยสู่ระดับต่ำสุด อ้างทหารไทยรุกล้ำเขตแดนและประสบทุ่นระเบิดเก่า
• ฮุน มาเนต นายกฯ กัมพูชา ส่งจดหมายถึงประธานคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติ ขอให้เปิดประชุม “เร่งด่วน” เพื่อหยุดการปะทะ
• 24 กรกฎาคม 2568 (บทวิเคราะห์): มีรายงานทหารกัมพูชาบรรจุกระสุนจรวด BM-21 ในพื้นที่ จ.พระวิหาร
• 28 พฤษภาคม 2568 (ก่อนหน้าเหตุการณ์ 24 ก.ค.): เกิดการยิงปะทะกัน ทำให้ทหารกัมพูชาเสียชีวิตบริเวณชายแดน นำไปสู่การยกระดับความตึงเครียด
• มีนาคม 2568 (ก่อนหน้าเหตุการณ์ 24 ก.ค.): เกิดเหตุเผาศาลาตรีมุข บริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมมรกต ซึ่งเป็นพื้นที่พิพาท
• ไม่ระบุวันที่ (ในบริบทเหตุการณ์ พ.ศ. 2568): สมเด็จฮุน เซน ปล่อยคลิปเสียงสนทนาระหว่างเขากับแพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรีไทย ทำให้แพทองธารต้องหยุดปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราว

รายชื่อตัวละคร

ราชวงศ์กัมพูชา

• เจ้านโรดม สีหนุ: เจ้าชายและอดีตกษัตริย์ของกัมพูชา ทรงเป็นนายกรัฐมนตรีในช่วงที่มีการฟ้องร้องคดีปราสาทพระวิหารต่อศาลโลกในปี พ.ศ. 2502 และต่อมาถูกโค่นอำนาจในปี พ.ศ. 2513 ก่อนที่จะกลายเป็นผู้นำของกลุ่มกบฏเขมรแดงคอมมิวนิสต์ขณะลี้ภัยในปักกิ่ง และกลับมาเป็นผู้นำกองกำลังผสมต่อต้านรัฐบาลเวียดนามหนุนหลังในปี พ.ศ. 2525

ผู้นำเขมรแดง

• พอล พต: ผู้นำทางทหารของเขมรแดง และนายกรัฐมนตรีของรัฐบาลกัมพูชาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2518 ถึง พ.ศ. 2522 เขาเป็นผู้รับผิดชอบหลักในการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวกัมพูชา โดยประกาศ “ปีศูนย์” และพยายามสร้างสังคมใหม่ตามอุดมการณ์คอมมิวนิสต์ เสียชีวิตในปี พ.ศ. 2541 ขณะถูกกักบริเวณในบ้านโดยคู่แข่งภายในเขมรแดง
• เอียง ซารี: บุคคลสำคัญคนหนึ่งของเขมรแดง ในปี พ.ศ. 2539 เขาแปรพักตร์ไปพร้อมกับกองกำลังกองโจรอีกหลายพันนาย และได้ลงนามในข้อตกลงสันติภาพกับรัฐบาลกัมพูชา

ผู้นำและเจ้าหน้าที่ของไทย

• พลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์: นายกรัฐมนตรีของไทย ในปี พ.ศ. 2522 ได้ออกนโยบาย “เปิดประตู” เพื่อช่วยเหลือผู้ลี้ภัยชาวกัมพูชา
• จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์: นายกรัฐมนตรีของไทยในช่วงที่มีคำตัดสินคดีปราสาทพระวิหารในปี พ.ศ. 2505 ได้กล่าวแถลงการณ์แสดงความไม่เห็นพ้องกับคำพิพากษาและประกาศว่าจะทวงปราสาทพระวิหารคืนในอนาคต
• ถนัด คอมันตร์: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของไทย ในปี พ.ศ. 2505 ได้ทำหนังสือประท้วงคำพิพากษาของศาลโลกและสงวนสิทธิที่จะเรียกร้องปราสาทพระวิหารกลับคืน
• พลโทประภาส จารุเสถียร: ในปี พ.ศ. 2505 ได้นำทหารและตำรวจตระเวนชายแดนเชิญเสาธงชาติไทยจากหน้าผาเป้ยตาดีลงมาทั้งเสา หลังคำตัดสินของศาลโลก
• พล.ท.วิบูลย์ศักดิ์ หนีพาล: แม่ทัพภาคที่ 2 ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 ได้ประกาศพระราชบัญญัติกฎอัยการศึกครอบคลุมอำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ
• นพดล ปัทมะ: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของไทย ในปี พ.ศ. 2551 ได้หารือกับฝ่ายกัมพูชาเรื่องแผนที่ปราสาทพระวิหาร และลงนามในคำแถลงการณ์ร่วมกับกัมพูชาและยูเนสโก แต่ต่อมาถูกศาลปกครองกลางสั่งเพิกถอนการกระทำ
• สุวัตร อภัยภักดิ์: ตัวแทนพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ยื่นคำร้องต่อศาลปกครองกลางในปี พ.ศ. 2551
• สุริยะใส กตะศิลา: ผู้ประสานงานพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ยื่นคำร้องต่อศาลปกครองกลางในปี พ.ศ. 2551
• หม่อมหลวงวัลย์วิภา บุรุษรัตนพันธุ์: ผู้อำนวยการสถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้รับมอบรายชื่อผู้คัดค้านการขึ้นทะเบียนเขาพระวิหารเป็นมรดกโลกในปี พ.ศ. 2551
• พล.ต.จำลอง ศรีเมือง: แกนนำพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย มอบรายชื่อผู้คัดค้านการขึ้นทะเบียนเขาพระวิหารเป็นมรดกโลกในปี พ.ศ. 2551
• จุลยุทธ หิรัณยะวสิต: ปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ในปี พ.ศ. 2551 ได้รับหนังสือคัดค้านจาก ม.ล.วัลย์วิภา บุรุษรัตนพันธุ์
• สุวิทย์ คุณกิตติ: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในปี พ.ศ. 2552 เป็นหัวหน้าคณะผู้แทนไทยในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลก
• วีระ สมความคิด: แกนนำเครือข่ายคนไทยหัวใจรักชาติ และกลุ่มมวลชนผู้รักชาติ ในปี พ.ศ. 2552-2554 ได้นำมวลชนเคลื่อนไหวบริเวณชายแดน และถูกทหารกัมพูชาจับกุมตัว
• อธิวัฒน์ บุญชาติ: แกนนำเครือข่ายทวงคืนแผ่นดินแม่และเครือข่ายคนไทยหัวใจรักชาติ ได้เคลื่อนไหวชุมนุมตามแนวชายแดนในปี พ.ศ. 2553
• พนิช วิกิตเศรษฐ์: สมาชิกเครือข่ายคนไทยหัวใจรักชาติ (และมีรายงานว่าเป็น ส.ส.) ในปี พ.ศ. 2553 ถูกทหารกัมพูชาจับกุมตัวพร้อมพวกอีก 6 คน ในข้อหาเดินทางข้ามพรมแดนโดยผิดกฎหมายและรุกล้ำเขตทหาร
• กิชพลธรณ์ ชุสนะเสวี: หนึ่งใน 7 คนไทยที่ถูกทหารกัมพูชาจับกุมในปี พ.ศ. 2553
• ร้อยตรีแซมดิน เลิศบุศย์: หนึ่งใน 7 คนไทยที่ถูกทหารกัมพูชาจับกุมในปี พ.ศ. 2553
• ตายแน่ มุ่งมาจน: หนึ่งใน 7 คนไทยที่ถูกทหารกัมพูชาจับกุมในปี พ.ศ. 2553
• นฤมล จิตรวะรัตนา: หนึ่งใน 7 คนไทยที่ถูกทหารกัมพูชาจับกุมในปี พ.ศ. 2553
• ราตรี พิพัฒนาไพบูรณ์: หนึ่งใน 7 คนไทยที่ถูกทหารกัมพูชาจับกุมในปี พ.ศ. 2553
• กษิต ภิรมย์: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของไทย ในปี พ.ศ. 2553 ได้เดินทางเข้าพบ รมว.ต่างประเทศกัมพูชา เพื่อเจรจาเรื่องคนไทยที่ถูกจับกุม ในปี พ.ศ. 2554 แถลงต่อ UNSC ว่ากัมพูชาละเมิดข้อตกลงหยุดยิง และประกาศทบทวนนโยบายต่างประเทศกับกัมพูชาทั้งหมด
• ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์: โฆษกพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ในปี พ.ศ. 2553 ได้เปิดเผยเอกสารสิทธิ์ที่ดินเพื่อยืนยันว่าคนไทยถูกจับในเขตไทย
• ชวนนท์ อินทรโกมาลย์สุต: เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ในปี พ.ศ. 2553 ยอมรับว่าพนิชและคณะรุกล้ำอาณาเขตกัมพูชาจริง
• พร้อมพงศ์ นพฤทธิ์: โฆษกพรรคเพื่อไทย ในปี พ.ศ. 2553 กล่าวว่าการกระทำของพนิชไม่เหมาะสม
• สุนัย จุลพงศธร: หนึ่งในคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วมไทย-กัมพูชา ในปี พ.ศ. 2553 เตรียมหยิบยกประเด็นคนไทยถูกจับกุมมาอภิปรายไม่ไว้วางใจ
• ธานี ทองภักดี: อธิบดีกรมสารนิเทศ กระทรวงการต่างประเทศ ในปี พ.ศ. 2554 แจ้งข่าวศาลกัมพูชานัดไต่สวนคนไทย และเรื่องการประกันตัว
• พลตรีนพดล โชติศิริ: รองเจ้ากรมแผนที่ทหาร ในปี พ.ศ. 2554 กล่าวว่าจากการวัดพิกัดพบว่าคณะคนไทยรุกล้ำเข้าไปในดินแดนกัมพูชา 55 เมตร
• วรวัจน์ เอื้ออภิญญกุล: สมาชิกคณะกรรมาธิการเขตแดนร่วมไทย-กัมพูชา ในปี พ.ศ. 2554 ระบุว่า นายกรัฐมนตรี อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ทราบว่าคณะคนไทยเข้าไปในเขตแดนกัมพูชา
• อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ: นายกรัฐมนตรีของไทย ในปี พ.ศ. 2553-2554 มีชื่อถูกกล่าวถึงในบริบทที่มอบหมายให้พนิช วิกิตเศรษฐ์ ไปทำความเข้าใจกับพันธมิตรฯ และพนิชได้รายงานว่าคณะได้ข้ามมาในฝั่งกัมพูชาแล้ว
• พลเอกสรรเสริญ แก้วกำเนิด: โฆษกกองทัพบก ในปี พ.ศ. 2554 ให้สัมภาษณ์เรื่องการปะทะกันของทหารไทยและกัมพูชา
• นายกษิต ภิรมย์: (ดู “กษิต ภิรมย์” ด้านบน)
• ธานี สามารถกิจ: ผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์ ในปี พ.ศ. 2554 ได้ประกาศอำเภอบ้านกรวดเป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติภาวะสงคราม
• ชวรัตน์ ชาญวีรกูล: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ในปี พ.ศ. 2554 ได้ประกาศหลายพื้นที่ในจังหวัดศรีสะเกษและสุรินทร์เป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติ
• พลเอกทรงกิตติ จักกาบาตร์: ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ในปี พ.ศ. 2554 แถลงว่ากองทัพพร้อมใช้กำลังตอบโต้หากชาติไทยถูกลุกล้ำ
• พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา: ในปี พ.ศ. 2554 ชี้แจงผ่านสื่อมวลชนว่าการประกาศสงครามกับกัมพูชาต้องให้ ครม. เห็นชอบก่อน
• พันเอกธนาธิป สว่างแสง: โฆษกกระทรวงกลาโหมของไทย ในปี พ.ศ. 2554 แถลงว่ากองทัพมีความพร้อมทางยุทโธปกรณ์
• พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของไทย ในปี พ.ศ. 2554 ได้เดินทางไปเยือนจีน ซึ่งคาดว่าเป็นการหารือเรื่องความขัดแย้งไทย-กัมพูชา
• พันเอกประวิทย์ หูแก้ว: โฆษกกองทัพไทย ในปี พ.ศ. 2554 ระบุถึงการปะทะกันด้วยอาวุธปืนอัตโนมัติ
• พลโทธวัชชัย สมุทรสาคร: แม่ทัพภาคที่ 2 ในปี พ.ศ. 2554 ใช้อำนาจตาม พ.ร.บ.กฎอัยการศึก ประกาศพื้นที่ ต.เสาธงชัย อ.กันทรลักษ์ จ.ศรีสะเกษ เป็นพื้นที่ภัยสงคราม
• เสริม ไชยณรงค์: ผู้ว่าราชการจังหวัดสุรินทร์ ในปี พ.ศ. 2554 ได้ประกาศหลายพื้นที่ใน อ.ปราสาท จ.สุรินทร์ เป็นพื้นที่ประสบภัยพิบัติ
• แพทองธาร ชินวัตร: นายกรัฐมนตรีของไทย ในปี พ.ศ. 2568 มีชื่อปรากฏในคลิปเสียงสนทนากับสมเด็จฮุน เซน ซึ่งนำไปสู่การหยุดปฏิบัติหน้าที่ชั่วคราวจากศาลรัฐธรรมนูญ
• พล.ร.ต.สุรสันติ คงสิริ: โฆษกศูนย์เฉพาะกิจชายแดนไทย-กัมพูชา (ศบ.ทก.) ในปี พ.ศ. 2568 ยืนยันว่าไทยไม่มีนโยบายปิดด่าน แต่เป็นการควบคุมที่เข้มข้นขึ้น

ผู้นำและเจ้าหน้าที่ของกัมพูชา

• ซัม ซารี: เอกอัครราชทูตกัมพูชาประจำสหราชอาณาจักร ในปี พ.ศ. 2501 เขียนบทความเกี่ยวกับสิทธิเหนือปราสาทเขาพระวิหารลงในนิตยสารกัมพูชาวันนี้
• สก อาน: เจ้าหน้าที่จากกัมพูชา ในปี พ.ศ. 2551 ได้หารือกับ นพดล ปัทมะ รมว.ต่างประเทศของไทย
• พันเอก ประจักษ์ สว่างจิตร: ผู้บัญชาการกองกำลังทหารไทยในพื้นที่ (ระบุในบริบทเหตุการณ์ 8 พ.ย. 2522) สั่งให้ทหารยิงถล่มค่ายหนองหนองจาน ซึ่งทำให้ผู้ลี้ภัยเสียชีวิต (แม้ชื่อจะไทยแต่เหตุการณ์เกี่ยวข้องกับกัมพูชา)
• กง ซิเลียห์: อดีตนายทหารเรือชาวกัมพูชา ในช่วงปลายเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2522 ได้จัดตั้งกองกำลังต่อต้านมูลีนากาขึ้นที่หนองจาน และร่วมกับโรเบิร์ต แพทริก แอช จัดการแจกจ่ายอาหารแบบ “แลนด์บริดจ์” เสียชีวิตด้วยโรคมาลาเรียในสมองในปี พ.ศ. 2523
• วัน ซาเรน: ขุนศึกกัมพูชาในค่ายโนนหมากมุ่นที่อยู่ใกล้เคียง ในวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2522 ได้โจมตีศูนย์พักพิงหนองจานและเผาโรงพยาบาล
• เจีย ชุต: ขุนศึกกัมพูชาที่เข้าควบคุมค่ายหนองจานหลังจากกง ซิเลียห์ เสียชีวิต ในปี พ.ศ. 2523 ได้รับการชักชวนให้เข้าร่วมกับแนวร่วมปลดปล่อยชาติเขมร (KPNLF)
• นายพล เดียน เดล: นายพลชาวกัมพูชา ที่ชักชวนเจีย ชุต ให้เข้าร่วมกับแนวร่วมปลดปล่อยชาติเขมร (KPNLF)
• ผู้กอง ปาห์น ไท: ผู้บังคับบัญชา “หน่วยรบพิเศษ” ของกองทัพชาติปลดปล่อยประชาพลรัฐเขมร (KPNLAF) ที่ค่ายหนองจาน ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2525
• ฮอร์ นำฮง: รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศกัมพูชา ในปี พ.ศ. 2553 ได้เข้าพบ กษิต ภิรมย์
• สมเด็จฮุน เซน: นายกรัฐมนตรีของกัมพูชา (ในช่วงเหตุการณ์ พ.ศ. 2551-2554) และต่อมาเป็นประธานสมาชิกวุฒิสภาของกัมพูชา (ในช่วงเหตุการณ์ พ.ศ. 2568) ในปี พ.ศ. 2551 ได้เรียกร้องให้ UNSC จัดประชุมฉุกเฉินและส่งกำลังทหารรักษาสันติภาพ ในปี พ.ศ. 2568 มีการปล่อยคลิปเสียงสนทนาระหว่างเขากับแพทองธาร ชินวัตร
• พล.ท.ชุม สุชาติ: โฆษกกลาโหมแห่งกัมพูชา ในปี พ.ศ. 2554 ได้ออกแถลงการณ์หลังมีผู้เสียชีวิตชาวกัมพูชา
• ฮุน มาเนต: นายกรัฐมนตรีกัมพูชา ในปี พ.ศ. 2568 ได้ส่งจดหมายถึงประธานคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติ ขอให้เปิดประชุม “เร่งด่วน” เพื่อหยุดการปะทะระหว่างไทยและกัมพูชา

เจ้าหน้าที่องค์กรระหว่างประเทศและผู้เกี่ยวข้อง

• โบดาน วินิอาร์สกิ: ผู้พิพากษาชาวโปแลนด์ ประธานศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ในคดีปราสาทพระวิหาร
• ริคาร์โด อาลฟาโร: ผู้พิพากษาชาวปานามา รองประธานศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ในคดีปราสาทพระวิหาร
• ลูซิโอ มอเรโน กินตานา: ผู้พิพากษาชาวอาร์เจนตินา ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของไทย)
• เวลลิงตัน คู: ผู้พิพากษาชาวจีนไต้หวัน ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของไทย)
• เซอร์ เพอร์ซี สเปนเดอร์: ผู้พิพากษาชาวออสเตรเลีย ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของไทย)
• จูลส์ บาเดอวังต์: ผู้พิพากษาชาวฝรั่งเศส ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• อับดุล บาดาวี: ผู้พิพากษาชาวอียิปต์ ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• เซอร์ เจรัลด์ ฟิตซ์มอริส: ผู้พิพากษาชาวอังกฤษ ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• วลาดิเมียร์ คอเรดสกี: ผู้พิพากษาชาวรัสเซีย ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• โคะทะโระ ทะนะกะ: ผู้พิพากษาชาวญี่ปุ่น ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• โจเซ่ บุสตามันเต อี ริเบโร: ผู้พิพากษาชาวเปรู ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• เกตาโน มอเรลลี: ผู้พิพากษาชาวอิตาลี ในคดีปราสาทพระวิหาร (พิพากษาให้เป็นของกัมพูชา)
• สปีโรปูลอส (Jean Spiropoulos): ผู้พิพากษาชาวกรีก ในคดีปราสาทพระวิหาร (งดออกเสียง)
• โรแบร์โต คอร์โดวา: ผู้พิพากษาชาวเม็กซิโก ในคดีปราสาทพระวิหาร (งดออกเสียง)
• ฟิลิป เจสซัป: ทนายฝ่ายไทย ในคดีปราสาทพระวิหาร (ชาวอเมริกัน)
• กานเย กวนเยต์: นายทะเบียนศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ ในคดีปราสาทพระวิหาร
• โรเบิร์ต แพทริก แอช (Robert Patrick Ashe): ทหารผ่านศึกด้านงานมนุษยธรรม ในปี พ.ศ. 2522 ได้ร่วมกับกง ซิเลียห์ จัดตั้งโครงการ “แลนด์บริดจ์” เพื่อแจกจ่ายอาหารและเมล็ดพันธุ์แก่ชาวกัมพูชาในค่ายหนองจาน และถูกทหารเวียดนามจับกุมตัวในปี พ.ศ. 2523 ได้รับรางวัล MBE ในช่วงกลางคริสต์ทศวรรษ 1980
• ดร.ปิแอร์ เพอร์ริน: ผู้ประสานงานด้านการแพทย์ของคณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศ (ICRC) ถูกเวียดนามจับตัวไปพร้อมโรเบิร์ต แอช ในปี พ.ศ. 2523
• จอร์จ ลีเนอมันน์: นักข่าวที่ถูกเวียดนามจับตัวไปพร้อมโรเบิร์ต แอช ในปี พ.ศ. 2523
• ริชาร์ด แฟรงเกน: นักข่าวที่ถูกเวียดนามจับตัวไปพร้อมโรเบิร์ต แอช ในปี พ.ศ. 2523
• มาร์ค มัลลอค บราวน์: เจ้าหน้าที่จาก UNHCR ได้รับอนุญาตจากกระทรวงมหาดไทยไทยให้สร้างค่ายเขาอีด่าง
• มาร์ติน บาร์เบอร์: หัวหน้าหน่วยกัมพูชาของ UNHCR กล่าวถึงการก่อสร้างค่ายเขาอีด่าง
• ดร.ฮัง เอส. โงร์: ดาราจากภาพยนตร์เรื่อง ทุ่งสังหาร เคยทำงานในโรงพยาบาลคณะกรรมการกาชาดระหว่างประเทศที่เขาอีด่าง ในปี พ.ศ. 2522
• เคิร์ต วัลด์ไฮม์: เลขาธิการสหประชาชาติ เยี่ยมชมโรงพยาบาลเขาอีด่างในปี พ.ศ. 2523
• ฆาเวียร์ เปเรซ เด กูเอยาร์: เลขาธิการสหประชาชาติ เยี่ยมชมโรงพยาบาลเขาอีด่างในปี พ.ศ. 2528
• จิมมี คาร์เตอร์: อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ เยี่ยมชมโรงพยาบาลเขาอีด่างในปี พ.ศ. 2528
• โรซาลีนน์ คาร์เตอร์: สุภาพสตรีหมายเลขหนึ่งของสหรัฐฯ ในปี พ.ศ. 2522 มีกำหนดเยี่ยมค่ายผู้ลี้ภัยสระแก้ว และในปี พ.ศ. 2528 ได้เยี่ยมชมโรงพยาบาลเขาอีด่าง
• เซอร์จิโอ วิเอรา เดอ เมลโล: ผู้แทนพิเศษของข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) ในพิธีปิดค่ายเขาอีด่างในปี พ.ศ. 2536
• อาซิม อิฟติคาร์ อาหมัด: ประธานคณะมนตรีความมั่นคงสหประชาชาติ ในปี พ.ศ. 2568 ได้รับจดหมายจากฮุน มาเนต

นักวิชาการและนักวิเคราะห์

• วิชานา สาร์: นักวิเคราะห์ชาวกัมพูชาจากราชวิทยาลัยแห่งกัมพูชา ในปี พ.ศ. 2568 ให้ความเห็นว่าความขัดแย้งเกิดจากไทยไม่ยอมนำพื้นที่พิพาทขึ้นสู่ศาลโลก และไทยกำลังทำตัวเหมือนรัสเซียรุกรานยูเครน
• ดร.ธนเชษฐ วิสัยจร: หัวหน้าสาขาวิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ในปี พ.ศ. 2568 เห็นต่างจากวิชานา สาร์ โดยกล่าวว่าไทยควบคุมสถานการณ์ชายแดนได้ยาก และตระกูลฮุนกำลังยกระดับสถานการณ์เพื่อดึงนานาชาติเข้ามาเกี่ยวข้องและสร้างคะแนนนิยมในประเทศ
• แมทธิว วีเลอร์: ผู้เชี่ยวชาญด้านกรณีพิพาทชายแดนไทย-กัมพูชา จากองค์กรอินเตอร์เนชันแนลไครซิสกรุ๊ป (ICG) ในปี พ.ศ. 2568 ให้ความเห็นว่าฮุน เซน เลือกเล่นไพ่ชาตินิยมเพื่อรับมือปัญหาเศรษฐกิจและความไม่แน่นอนของอำนาจฮุน มาเนต และใช้เล่ห์เหลี่ยมจัดการความแตกแยกในไทย
• วีร็อก อู: นักวิเคราะห์การเมืองชาวกัมพูชา ประธานและผู้ก่อตั้งฟิวเจอร์ ฟอรัม (Future Forum) ในปี พ.ศ. 2568 ชี้ว่าจุดเริ่มต้นความรุนแรงล่าสุดมาจากการที่กองทัพไทยปิดการเข้าถึงปราสาทและจะล้อมรั้ว ซึ่งเปรียบเสมือนการประกาศสงคราม เชื่อว่ากัมพูชาจะผลักดันข้อพิพาทสู่เวทีระหว่างประเทศและกฎหมายระหว่างประเทศจะอยู่ข้างกัมพูชา

อื่น ๆ

• เบ พูลสุข: ราษฎรชาวไทย เจ้าของที่ดินบริเวณที่คนไทย 7 คนถูกจับกุมตัวในปี พ.ศ. 2553 โดยมีเอกสารสิทธิ์ น.ส.3 ก ยืนยัน

เกี่ยวกับผู้เขียน

ดอกธูป

ปกติเป็นคน introvert แต่จะ Extrovert เมื่ออยู่กับเพื่อนในวงเล่า มีจิตนาการสูง ภูมิต้านทานต่ำ

See author's posts